Sposoby doraźnego przygotowania miejsc ochronnych

Budowle ochronne

Najskuteczniejszym środkiem zbiorowej ochrony ludności przed skutkami działania współczesnych środków rażenia są budowle ochronne.

Przygotowuje się je w postaci schronów lub ukryć, a różnią się one między sobą:

• stopniem odporności na burzące działanie broni jądrowej i konwencjonalnej oraz
• zdolnością osłonną wobec innych czynników oddziaływania broni masowego rażenia.

Zarówno schrony, jak i ukrycia przygotowuje się w podpiwniczeniach budynków lub innych budowli, np. gospodarczych. Ukrycia przygotowuje się w czasie pokoju częściowo (bez zakładania specjalistycznych instalacji i wyposażenia) i doprowadza do gotowości technicznej w okresie zagrożenia, z dostępnych jej materiałów. W związku z możliwością długotrwałego utrzymywania się na powierzchni ziemi skażeń promieniotwórczych ciągłe przebywanie ludzi w schronach i ukryciach (bez możliwości ich opuszczenia) trwać może kilkanaście dni. Stąd też obiekty te powinny być zaopatrzone w zapas wody do picia, żywność, leki i inne przedmioty pierwszej potrzeby.

Oprócz schronów i ukryć dla chwilowego ukrycia ludzi w razie niespodziewanego ataku lotnictwa przeciwnika wykonywane będą przez ludność szczeliny przeciwlotnicze (w postaci rowów o łamanym zarysie), jako prowizoryczne urządzenia ochronne. Do ich obudowy i przykrycia stosuje się różnorodne podręczne materiały: deski, kantówki, żerdzie, faszynę itp.

Pamiętaj! Budowli ochronnych nie można opuszczać do chwili odwołania alarmu!.

Przygotowanie mieszkania (pokoju, piwnicy) do ochrony przed skażeniami i zakażeniami

Na wypadek alarmu o skażeniach lub uprzedzenia o zagrożeniu skażeniami i zakażeniami każda rodzina powinna mieć tak przygotowaną piwnicę, pokój lub mieszkanie, aby stanowić one mogły ochronę przed oddziaływaniem na organizm ludzki opadu substancji promieniotwórczych, środków trujących i niebezpiecznych dla zdrowia środków biologicznych. Przystosowując na takie ukrycie mieszkanie (piwnicę, pokój) należy mieć na uwadze to, że jego podstawową cechą powinna być hermetyczność (szczelność) i możliwość zapewnienia w miarę potrzeby najprostszej wentylacji. W razie potrzeby należy wykonać następujące prace:

• zakleić szczelnie papierem kratki wentylacyjne ale tak, by w razie potrzeby zapewnić wentylację pomieszczenia. Samoczynną dobrą wentylację mogą zapewnić otwory: nawiewny i wywiewny. Otwór wywiewny powinien być usytuowany 1,5-2 m nad otworem nawiewnym. W przewodzie nawiewnym można umieścić prosty filtr przeciwpyłowy, ramkę z rozpiętą wielowarstwową gazą, aponiżej specjalną kieszeń na zbieranie cząstek pyłu opadającego z filtra (gazy).
• uszczelnić wszystkie drzwi i futryny. Drzwi zewnętrzne obić kocem lub wojłokiem i w odległości 1-1,5 m zawiesić zasłonę z koca (kołdry), aby stworzyć “śluzę”.
• uszczelnić dokładnie wszystkie szpary, szczeliny, otwory kominowe, miejsca, w których przechodzą przewody wodociągowe, centr. ogrzewania, kanalizacji itp.
• uszczelnić okna odpowiednią taśmą lub watą (podobnie jak robi się to na zimę), a nawet okleić paskiem papieru (taśmą samoprzylepną). ¾ podwyższać walory ochronne ukrycia, jeżeli jest ono na parterze lub w piwnicy. Można wtedy wykonać obsypkę ziemią wokół zewnętrznych ścian budynku oraz zabudować lub osłonić workami z piaskiem otwory okienne, nie używane otwory drzwiowe itp. W mieszkaniu przygotowanym na ukrycie powinny także być: ¾ odpowiedni zapas wody pitnej, żywności, przedmioty pierwszej potrzeby, ¾ worki plastykowe na odpadki, ¾ lekarstwa dla chorych, apteczka domowa, środki dezynfekcyjne, ¾ zapasowe oświetlenie, bateryjny odbiornik radiowy itp.,
• sprzęt gaśniczy (np. gaśnica, koc, wiadro, piasek, łopata itp.), ¾ niezbędne przedmioty osobistego użytku. Pamiętać należy o przygotowaniu oświetlenia zastępczego. Zalecane jest oświetlenie elektryczne (bateryjne, akumulatorowe). Lampy naftowe i świece, paląc się, zużywają dużo tlenu oraz zanieczyszczają powietrze dwutlenkiem węgla, dlatego ich używanie jest niewskazane.

Przygotowanie i organizowanie schronów

Budowle ochronne przygotowuje się w okresie pokoju i wojny. Występują one jako budowle:

• wolno stojące,
• jako integralna część nowo wznoszonych budynków i budowli. Budowle ochronne dzieli się na:
• schrony i ukrycia.

Podział ten wynika z odporności konstrukcji na obciążenia w razie zniszczenia części naziemnej oraz stopnia osłabienia promieniowania jonizującego. Schrony są obiektami w znacznym stopniu odpornymi na zagruzowanie oraz osłabiają promieniowanie jonizujące więcej niż stukrotnie. Ukrycia zapewniają mniejszą ochronę przed czynnikami rażącymi broni konwencjonalnej, promieniowaniem jonizującym i środkami trującymi. Nie określa się dla ukryć szczególnych wymogów wytrzymałościowych.

Ludności dla której nie przygotowano budowli ochronnych stwarza się warunki do wykonania doraźnych miejsc ochronnych własnymi siłami poprzez:

• rezerwację terenów,
• wytypowanie budynków o wzmocnionej konstrukcji piwnic na ukrycia,
• zgromadzenia niezbędnych materiałów budowlanych i prostych urządzeń schronowych.

Właściwi terenowo szefowie obrony cywilnej są zobowiązani stwarzać korzystne warunku do budowy budowli ochronnych przygotowanych doraźnie.

Na schrony i ukrycia mogą być także wykorzystywane podziemne obiekty komunikacyjne, handlowe, usługowe, magazynowe i inne dostosowane do potrzeb ochrony ludności. W planach obrony cywilnej należy wykonać wykaz budowli ochronnych istniejących z podaniem ich pojemności, lokalizacji i właściciela oraz harmonogram uzupełnienia potrzeb w zakresie budowli ochronnych wykonanych doraźnie.

W czasie pokoju budowle ochronne mogą być wykorzystywane przez ich właścicieli lub użytkowników na cele nie związane z zadaniami obrony cywilnej jednak na żądanie właściwego terenowo szefa obrony cywilnej w określonym czasie użytkownik jest zobowiązany przywrócić stan zgodny z ich przeznaczeniem.